Bir buluş için verilen münhasır bir hak olan patent, başka bir deyişle bir ürün veya süreç üzerinde, genellikle bir şeyi yapmanın yeni bir yolunu sağlayan veya bir soruna yeni bir teknik çözüm sunan münhasır bir haktır. Buluşla ilgili teknik bilgileri gerek bizzat gerek bir vekil aracılığı ile kamuya açtıktan sonra devamında da meşakkatli bir süreç atlatılarak elde edilen patent belgesi; sahibine beraberinde hangi hakları getirmektedir?
Yalnızca bölgesel haklar sağlayan patentler; genel olarak yalnızca verildiği ülke veya bölgenin kanunlarına uygun olarak geçerlidir. Şu anda her ne kadar evrensel, tüm dünya ülkeleri üzerinde geçerli olacak bir uluslararası patent bulunmasa da istenilen ülkeler için yurt dışından da patent başvurusu yaparak, bir patentin sağladığı haklardan o bölge veya ülkenin kararınca yararlanılabilmektedir. Genel olarak, buluşunuz için patent koruması talep ettiğiniz her ülkede, o ülkenin kanunlarına göre bir patent başvurusu yapılmalı ve patent verilmeli ve uygulanmalıdır. Bu nedenle, birkaç ülkede patent belgesi almanın bir yolu, ilgili her bir ulusal patent ofisine bir ulusal patent başvurusu yapmaktır.
Bazı bölgelerde, örneğin Avrupa Patent Ofisi (EPO) ve Afrika Bölgesel Fikri Mülkiyet Örgütü (ARIPO) gibi bölgesel bir patent ofisi, bölgesel patent başvurularını kabul eder veya patent verir. Bunlar, o bölgenin üye devletlerinde yapılan başvurular veya verilen patentlerle aynı etkiye sahiptir. Bu, belirli bölgelerde, üye devletlerin bazılarında veya tümünde geçerli olan bölgesel bir patent ofisinden bölgesel bir patent alabileceğiniz anlamına gelir.
Gerekli şartlar sağlandıktan sonra elde edilen patent belgesinin ise her ne kadar alımı zor ve dezavantajları varmış gibi gözükse de aksine sağladığı haklar geçmişten günümüze önemini her daim artırmaya devam etmiştir. Patent sahibi, buluşun korunduğu süre boyunca patentli buluşu kimin kullanıp kullanmayacağına karar verme hakkına sahiptir. Başka bir deyişle, patent koruması, söz konusu buluşun, patent sahibinin izni olmadan başkaları tarafından ticari olarak yapılamayacağı, kullanılamayacağı, dağıtılamayacağı, ithal edilemeyeceği veya satılamayacağı anlamına gelir. Kısa bir şekilde özetlemek gerekirse, söz konusu buluşun ve sahibinin fikri mülkiyetini koruma altına alır.
Öte yandan söz konusu buluşun haklarına sahip olarak, koruma altına alınması ile 3. kişiler tarafından izinsiz kullanımı engelletildiği gibi; patent belgesi sahibi patentini aynı zamanda başkalarının kullanması için lisanslayabilir veya satabilir. Bu, patentin ve buluşun sahibi için önemli bir gelir kaynağı sağlayabilir. Tescilli bir tasarım ve ticari marka ile yalnızca lisansladıkları bir patentten telif ücreti almak için oluşturulan işletmeler de bu hakka ve sağladığı avantaja da örnek olarak gösterilebilir. Türüne de bağlı olarak bir patent belgesi, genellikle başvuru yapıldığı tarihten itibaren sahibine en fazla 20 yıl olmak üzere koruma hakkı sağlar. Süresi dolan veya dolmak üzere olan bir patent için ise tekrardan başvuru yapılıp, sürenin uzatılması mümkündür.
Eğer bir markanız ya da marka oluşturma fikriniz varsa; tescil, marka tescili ve patent başvurusu gibi konularda da doğru adımları attığınızdan Yetkin Patent & Danışmanlık eşliğinde emin olabilirsiniz. Konusunda deneyimli ve uzman kadromuzla, size hizmet vermekten mutlu oluruz. Bizimle iletişime geçmek için yetkin@yetkinpatent.com.tr adresine mail atabilir ya da 0312 425 37 25 numaralı telefondan bizlere ulaşabilirsiniz.
